Perg.
N°116. 16 set. 1140.
Universorum per orbem fidelium noticie
pateat qualiter Adefonsus inclitus Aragonensium rex in
suo pleno sensu et memoria et ad extremum etiam vite sue totum
suum regnum quod ipse habebat et tenebat dedit in suo
testamento dimisit omnipotenti Deo redemptori nostro ejusque
sacrosancto sepulcro necnon et sanctissimo iherosolimitano
ospitali venerandeque milicie templi et ut post
obitum ejus hoc firmum et ratum haberetur suos homines jurare fecit.
Qua de causa venerandus patriarcha domnus Guillelmus
iherosolimitanus cum comuni capitulo totius sepulcri rogavit
domnum Raimundum magistrum ospitalis Iherusalem
rogandoque precepit et in suo arbitrio misit ut quicquid de parte
hujus regni ad ospitale pertinente faceret similiter de
alia parte que pertinet dominico sepulcro fecisset. Igitur
supradictus Raimundus dum ad partes Ispanie venit hoc
suprascriptum regnum tenentem Raimundum comitem
barchinonensem invenit quem utilem ac necessarium ad regendam ac
defendendam terram cognovit. Ideoque comunicato consilio cum omnibus
cannonicis sepulcri quos invenire potuit cum Guillelmo videlicet
priore Castelle cum Alexandro priore Gronii
aliisque quampluribus ad utilitatem dominici sepulcri cannonicorum
sicut fecit ad opus sue domus hanc cartulam sive hoc pactum facere
jussit et hanc scripturam subtus scriptam in persona domini
patriarche scribere fecit et firmavit ut dominus patriarcha hoc
factum confirmet et sigillo suo assignet. Igitur ego
supramemoratus Guillelmus Iherosolimitanus Dei gratia
patriarcha una cum omni conventu totius ecclesie dominici sepulcri
atque consilio et assensu nobilium militum Aragonensis regni
qui hoc juraverunt damus et concedimus tibi suprascripto comiti
barchinonensi Raimundo tueque cuncte projeniei ad servicium Dei
et fidelitatem predicti sepulcri partem que pertinet dominico
sepulcro suprascripti regni ut habeas et possideas tu et omnis
projenies tua sub hac fidelitate evuo perhenni et secula cuncta. Quod
si forte contigerit te sine legitima prole obire pars hec tibi adlata
sine aliquo obstaculo sepulcro jamdicto remaneat. Et ego prenominatus
Iherosolimitanus patriarcha Guillelmus una cum
omnibus dominici sepulcri cannonicis retinemus in hac parte nostra
tibi concessa in Barbastro in Oscha in Cesaraugusta
in Darocha in Calataiud in Jacha et in omnibus
aliis civitatibus quas Deo juvante acquirere poteris singulos homines
de singulis legibus cum domibus et terris ac vineis
pratis paschuis et aquis cunctisque eisdem
domibus pertinentibus cum omnibus serviciis censibus et usalicis regi
pertinentibus ita ut nec tu comes nec aliqua persona pro te in
predictis hominibus vel eorum possessionibus audeas aliquid requirere
nisi quod contra paganos cum priore terre te adjuvent. Sub hac etiam
libertate similiter retinemus in omnibus castris et villis tocius
regni ubi plusquam XXX villani fuerint habitatores singulos homines
cum omnibus eorum serviciis et usalicis ut superius scriptum est.
Predicta vero omnia nostre parti pertinentia tibi supra memorato
comiti damus et confirmamus et de nostro jure in tuam potestatem
tradimus et homines a juramento nobis facto absolvimus et in tua
fidelitate et servicio summitimus. Si qua igitur ecclesiastica
secularisve persona contra hoc factum nostrum temere venire vel
frangere (o fraugere) temptaverit iram Dei omnipotentis
incurrat occulisque duobus in vita a fronte careat a corpore et
sanguine Christi alienus existat atque in extremo examine cum Juda
proditore participetur. Facta carta XVI kalendas octobris anno
Dominice incarnationis millesimo centessimo XL. – Sig+num Raimundi
magistri hospitalis. Sig+num Martini Prioris. Sig+num Frontini.
Sig+num Ferriz. Sig+num Arpa. Sig+num Maza. Sig+num Fortun Garcez.
Sig+num Garciacez. Sig+num Gali Xemenons. Sig+num Fortun Guerra.
Sig+num Michael de Albero. Sig+num Lopo Blasco. Sig+num Lop Arcez
Actani. Sig+num Cornelii Depespenen. Sig+num Raimundi comes. Sig+num
Poncii notarii comitis qui hoc scripsit rasis literis et emendatis in
secunda in quinta et sexta linea et suprapositis in linea
VIII
ubi dicitur prole.
Perg. N°116. 16 set. 1140.
Universorum
per orbem fidelium noticie pateat qualiter Adefonsus inclitus
aragonensium rex in suo pleno sensu et memoria et etiam ad
extremum vite sue totum suum regnum quod ipse habebat
et tenebat dedit et in suo testamento dimisit domino Deo
redemptori nostro ejusque salutifero sepulcro necnon etiam
sanctissimo iherosolimitano ospitali venerandeque
milicie templi et ut post ejus obitum hoc ratum ac
firmissimum perpetuo teneretur suos homines jurare fecit. Ea de causa
Raimundus ospitalis predicti venerandus magister
consilio ac precepto domini patriarche iherosolimitani
totiusque conventus suprascripti ospitalis ad partes Ispanie
venit et prephatum regnum illustrem Raimundum comitem
Barchinonensem tenentem invenit quem utilem ac necessarium ad
regendum et defendendum predictum regnum
cognovit. Igitur ego supramemoratus Raimundus licet indignus
ospitalis Iherusalem custos una cum Martino priore et
Caexalo priore omnibusque aliis fratribus Ispaniarum
atque consilio et assensu nobilium militum aragonensis regni
qui hoc juraverunt damus et concedimus tibi supradicto comiti
Raimundo Barchinonensi tueque cuncte projeniei ad servicium Dei et
fidelitatem ospitalis predicti partem que pertinet ospitali
suprascripti regni ut habeas et possideas tu et omnis projenies tua
sub hac fidelitate evo perhenni et secula cuncta. Quod si forte
contigerit te sine legitima prole obire pars hec tibi adlata sine
aliquo obstaculo ospitali jamdicto remaneat. Et ego suprascriptus
Raimundus una cum omnibus fratribus meis retinemus in
hac parte nostra tibi concessa in Barbastro in Oscha in
Cesaraugusta in Darocha in Calataiub in Jacha
et in omnibus aliis civitatibus quas Deo juvante poteris adquirere
singulos homines de singulis legibus cum domibus et terris ac vineis
pratis pascuis et aquis cunctisque eisdem domibus pertinentibus cum
omnibus serviciis censibus et usaticis regi pertinentibus ita ut tu
comes nec aliqua persona pro te in predictis hominibus vel
eorum possessionibus audeas aliquid requirere nisi quod contra
paganos cum priore terre te adjuvent. Sub hac etiam libertate
simililer retinemus in omnibus castris et villis totius regni ubi
plusquam XXX villani fuerint habitatores singulos cum omnibus eorum
serviciis et usaticis ut superius est scriptum. Quin etiam retinemus
in Jacha tantum spatium terre quo domus et ecclesia ad opus
ospitalis possint confici. Predicta vero omnia nostre parti
pertinentia tibi supramemorato comiti damus et confirmamus et
de nostro jure in tuam potestatem tradimus et homines a juramento
nobis facto absolvimus et in tua fidelitate et servicio summitimus.
Si qua igitur ecclesiastica secularisve persona contra hoc factum
nostrum temere venire vel frangere temptaverit iram Dei omnipotentis
incurrat occulisque duobus in vita a fronte careat a corpore et
sanguine Christi alienus existat atque in extremo examine cum Juda
proditore participetur et hoc nostrum factum permaneat in secula
firmum. Facta carta XVI kalendas octobris anno Dominice incarnationis
millessimo CXL. – Signum Raimundi ospitalis magistri. Sig+num
Martini Prioris. Fortunius abbas Montis Aragonis. Signum
Frontini . Signum Ferriz. Signum Arpa. Signum Maza. Signum Fortun
Garcez. Garci Garcez . Galind Xemenons. Fortun Guerra. Signum
Michaelis Dalbero . Signum Lope Blasco. Signum Lop Garciaz Daitan .
Signum Cornelii. Sig+num Raimundi comes. – Poncius scriptor comitis
notavit. (alphabeto divisa) (1).
(1) Llamábanse
escrituras partidas por alfabeto (alphabeto divisae) las que,
escritas por duplicado en un mismo pergamino, llevaban trazado un
alfabeto en el espacio en blanco que mediaba entre ambas copias. De
este modo, cortando el pergamino, y dando una copia a cada una de las
partes, las letras partidas servían de comprobante de la legitimidad
de la escritura.