APÉNDICE 5.°
Diplomas y escrituras de donación que se han ido citando en la historia presente; extractos y muestras de las crónicas.
(N. E. Varios textos se pueden encontrar en la España Sagrada, del Padre Enrique o Henrique Flórez)
I.
Villæ Portumarini et Recelli dictæ, a rege Veremundo II ecclesiæ S. Jacobi donantur, era
1031 (993).
In nomine patris et filii et spiritus sancti, à
plurimis quidem est notum, et non paucis manet declaratum, eo quod
fugierunt servi principis domini Veremudi quorum unus nomine Hatita,
et alii duo, et contulerunt se illius rebelli Gundisalvo Menendici,
et misit ipse rex pro eis, et ipse perstitit in superbia sua, et
noluit eos reddere in servitio domini sui. Dum autem venisset in
terram Galletiæ præfatus princeps, mandavit in custodiam mittere
filium ipsius Gundisalvi nomine Rudesindum, qui et ipse sic erat
rebellis, et sic fecerunt, ut per ipsum ipsos servos fugitivos
recuperassent. Cumque sederet in custodia Rudesindus, misit rogatores
qui rogarent pro eo, quod pergeret ad patrem suum, et duceret ipsos
servos, et si posset facere esset solutus, et si non, intraret in
custodia unde exierat. Tali namque modo fidiaverunt eum Didacus Romanz, Pelagius Menendici, et Cidi Didaci, erat tunc II feria post introitum, ut de ipso die usque in mediante duxisset ipsos servos et
si remansisset cum eis pariarent isti supradicti ducentos solidos, et
ipse Rudesindus roboravit placitum fidejussoribus suis, ut si
reunisset, et non duxisset ipsos servos, aut per se non venisset,
intraret in ipsa custodia, perderet villam suam Portumarini
(Puertomarín), quæ est in ripa Minei, (Miño) cum
cunctis opibus et adjunctionibus atque præstationibus suis. Perrexit
ipse ad patrem suum, et remisit nuntium quod facerent de ipsa villa
quid vellent, quia nec ipsos servos reddebat, nec ad custodiam
veniret : cumque venissent ad diem aptum placiti in præsentia regis,
et nec servos dederunt nec Rudesindum, mutavit eis rex placitum bis
et ter, et non compleverunt. Constricti sunt ipsi fidejussores, et
dederunt illos solidos in vasis argenteis, in frenis, in equis, in
palliis, et impleverunt numerum D Cm solidorum. Hæc omnia
dum in jure regis fuissent suscepta, rogaverunt ipsi fidejussores per
comites, per potestates, et milites, quod redderet eis Rex suas opes
et reciperet ab eis ipsam villam Portumarini, quam ipsi in placito
roboratam tenebant. Tunc rex misericordia motus reddidit eis suum
censum, et fecerunt ei cartulam concessionis ipsius villæ
Portumarini, et roboraverunt in concilio cunctis videntibus: cumque
jam ipsa villa esset in jure regis possessa per annum, divina gratia
inspirante, pro remedio suæ animæ concessit ipsam villam Deo, qui
ei eam dederat, et S. Jacobo apostolo: simul etiam et aliam villam
avorum nostrorum, quam dicunt Recelli, quæ est in ripa Ferrariæ,
(río Ferreira) per omnes suos terminos antiquos cum omnibus
hominibus in ea habitantibus, et nobis rationem reddentibus. Sic eam
cum ista alia villa offerimus Deo et sanctis apostolis ejus, ut sint
cum omnibus adjunctionibus suis seu hominibus, qui soliti sunt eis
servire, quos per manus nostri majorini Pinioli Tructini et
Gundesindi de nostro dato obtinuerunt, et nobis servierunt, ab omni
integritate sint cum ipsis villis qui eas laborent, et procurent, et
semper ædificent, et sint omnia ista jam dicta ipsius ecclesiæ S.
Jacobi. Si quis contra hoc factum nostrum ad irrumpendum venire
temptaverit, quisquis fuerit, sit excommunicatus, et in inferno
damnatus. Facta Carta Testamenti die II. Idus Aprilis era millena
XXXIa,
II.
Privilegium Veremundi Regis II.
In gratiam ecclesiæ Campostellanæ (ex Ambrosio
Morali, f. 117, operum divi Eulogii). (Ambrosio de Morales, obras de San Eulogio)
In nomine sanctæ et individuæ Trinitatis.
Dicendum est, quod cunctis notum manet, quomodo Domino permittente,
et peccatis exigentibus, mucro hostilis et crudelitas iniquorum,
sæviens scilicet Hismaelitica gens, promovit se ex Hispaniæ
partibus adversus christianos. Et pergens armata venit usque
ad Septimacensem civitatem, et catervatim eam circumvallans,
atque in arcu et sagitta eam obsidens, diruptis muris, et aperta
janua, irruit in ipsam civitatem. Et sicut scriptum est, qui conterit
multos et innumerabiles et facit stare alios pro eis, et nec alio
loco, nec alio modo moritur homo, præter quod positum est; gladio
vindice, et hominum scelere prævalente quos ibi christianos invenit,
in ore gladii interemit. Et diruta civitate pauci qui remanserunt ad
Spaniam in Cordubensem urbem ducti in captivitatem
onere catenarum onusti, atque ferro vincti, et carcere trusi, duos
annos et dimidium ibi peregerunt, laudantes et benedicentes Deum unum
et Trinum semper vivum et verum. Et quoniam Deo cura est de omnibus,
maxime de eis qui positi in tribulatione cum spe et fiducia Deo
animas suas simul et corpora in benefactis commendant, voluit pietas
divina, quomodo jam prædestinatione ordinaverat, illorum ærumnis et
laboribus, et etiam temporalibus malis finem imponere. Et ut ad eum
cui famulatum exhibuerant cum palma martyrii tripudiantes venirent,
permisit ipsum tyrannum, qui eos captivos duxerat, de squalore
carceris ipsos ejicere, et gladio interfectos, sanguine proprio
laureatos, ad regna cœlorum et premia, atque æterna munera à Deo
illis præparata coronandos et remunerandos dirigere. Inter quos fuit
vir felicissimus nomine Sarracenus, proles Joannis vocitatus, qui
dimisit hereditatem et cortes in civitate Numantia, quæ modo
Zamora nuncupatur, cum nullum superstitem, vel hereditarium,
aut propinquum relinqueret, qui ipsam hereditatem possideret, sed
remanserit sine herede et sine alicujus serie testamenti. Dum starent
hæc omnia intestata, accepit ea sævissimus princeps Domnus
Ranemirus indecenter, et tenuit usque ad obitum suum. His
expletis ego Deo meo trino et uno humillimus princeps Veremundus,
in regno parentum et avorum meorum nutu divino pie electus, et solio
regni collocatus, antequam ipsi sancti et electi dei martyrium
acciperent, et adhuc trusi in carcere essent, visum mihi fuit moto
pietate in redemptionem animæ meæ eos inde redimere. Et jam nuncii
mei in via erant, quos pro illis miseram, quando ipsum martyrium
consumatum est. Quando tale nuncium ad aures meas pervenit, quod ipsi
sancti jam in regno cœlorum essent, placuit serenitati nostræ, ut
hereditates ipsius supradicti martyris Sarraceni, qui in baptismo
Dominicus vocitatus est, ecclesiam facere heredem, quia inutile et
inconveniens erat, ut ille esset in regno cœlorum, et hereditatem
ejus possideret rustica et laicalis conventio. Ob hoc ego jam
sæpedictus princeps Veremundus propter bonum testimonium in amore
Dei, et in memoria ipsius supradicti martyris Dominici, partem
aliquam donare decerno, atque in perpetuum ad habendum concedere mihi
visum, et conveniens est loco apostolico in veneratione ipsius
Patroni nostri apostoli Jacobi, ubi nunc dilectus Dei Petrus
episcopus præsulatum tenebat. Sic do et concedo cortem intus in
civitate nova prope ecclesiam sanctæ Leocadiæ in omni gyro, sicut
eam ipse sanctus Dominicus obtinuit cum omnibus utensilibus, cupis,
torcularibus, et tendis in Mercatello, et vineis quæ servierent ipsi
corti, ubicumque sunt, ab integro eas concedimus. Et azeniam
integram in vado, quem dicunt Domini Garsiæ, et medietatem in alia
in Teliares. Et ibi in Teliares quartam portionem in alia
azenia. Et omnes suos hortos, unum in Aruale et alium
in ripa fluminis Durii et suos ferraginales ubicumque illos
habuit. Et alium hortum in Perales. Et etiam cuncta, quæ ipsi
domui deservierunt, tam ex illa parte fluminis Durii terras et
vineas, et omne suum debitum, quam quæ ipsi corti deserviunt. Adhuc
dando atque donando adjicimus, quod ipsi corti pertinuit, villam quam
vocitant Alcopam in ripa rivuli Arotoy cum omnibus suis
præstationibus, quæ intus et foris sunt, cupis et torcularibus,
terris, vineis per suos certissimos terminos. Et omnia quæ ad ipsam
villam pertinent, sicut ille eam obtinuit, cum suis jugariis et
porcariis, qui ibi servierunt, et modo ibi sunt: sive et peculiare de
ovibus, ubicumque sunt, quæ ipsi corti deservierunt. Omnia supra
taxata, quæ resonant jam scripta, jam supradicto apostolico loco
donare, atque concedere curavimus in memoria et veneratione sancti
illius jam dicti Dominici, ut habeant inde habitantes et Deo
servientes, atque per singulos dies et annos memoriam illius
facientes, et sacrificia et orationes Deo offerentes temporale
subsidium: et illi cum sancto Dei apostolo Jacobo etiam in perpetua
remuneratione à Deo recipiant conlatum premium inconvulsum. Si quis
tamen (quod esse non potest, nec oportet, et fieri minime credimus)
adversus hanc testamenti seriem ad irrumpendum vel diruendum venire
temptaverit, sive ex progenie vel stirpe nostra, sive etiam quilibet
comes vel pontifex, aut quælibet potestas, hanc factionem infringere
temptaverit, quisquis fuerit, in primis à corpore Christi sit
extraneus, et amborum careat lumine oculorum, et cum Juda Domini
traditore in inferno sit damnatus. Facta à serenissimo et pio
principe Domino Veremundo serie testamenti IIII Idus Februarii, era
post millenam tertia scilicet et decima. Veremundus Rex confirmat.
Sebastianus episcopus conf. Gundisalvus episcopus conf. Savaricus
episcopus conf. Armentarius episcopus conf. Pelagius episcopus conf.
Petrus episcopus conf. Fredenandus testis. Savaricus testis.
Gudesteus testis. Felix testis. Vimara (: Wimara : Guimerá) testis.
Munius testis.
III.
Código genealógico
inédito sobre la casa de Navarra, de fines del siglo décimo,
conservado en los archivos del priorato de Santa María de Meyá
(Meià).
1 Ordo numerum Regum Pampilonensium … ::::
nneco (Enneco : Íñigo Arista) cognomento Aresta genuit
Garsea Enneconis, et domina Assona qui fuit uxor de
Domingo Muza qui
tenuit Boria et Terrero domina… Onam qui fuit uxor de Garsea Malo.
2 Garsea Enneconis accepit uxor domina…
filia de … et genuit Fortunio Garseanis et Sarcia (sic)
Garseanis et domina Onneca qui fuit uxor de Aznari Galindones de Aragone.
3 Fortunio Garseanis
accepit uxor domina Oria filiam de … et genuit Enneco
Fortunionis et Asenari Fortunionis, et Belasco
Fortunionis, et Lope Fortunionis et domina Enneca
qui fuit uxor de Asenari Sanzones de Larron.
4 Sancio
Garseanis accepit uxor, et genuit Asnari Sancionis qui et
Larron. Aznari Sanzionis accepit uxor domina Onneca,
Fortuni Garceanis filia, et genuit Sanzion Aznari et
domina Tola regina et domina Sanzia. Ista Enneca
postea accepit regi Abdella, et genuit Mahomat Iben
Abdella.
5 Enneco Fortuniones accepit uxor domina
Sanzia filia de Garsea Scemonis, et genuit Fortunio
Enneconis… et domina Auria, qui fuit uxor de Munio
Garseanis, et domina Lupa uxor Sanzio Lupi de
Arequil.
6 Ista domina Sanzia postea accepit virum
domino Galindo comes de Aragone, et genuit ex eo domina
Andregoto regina domina de Belasquita. Ista
Belasquita habuit virum Enneco Lupiz de Estigi et de Zillegita.
7
Asnari Fortunionis accepit uxor… et genuit Fortuni Asnari
qui et cognomento Orbita. (salta página) pater fuit de Garsea
Fortuniones de Capanas.
8 Belasco Fortunioni accepit uxor et
genuit domina Scemona qui fuit uxor de rege Enneco Garseanis et
domina Tota uxor de Enneco Manzones de Lucentes, et domina Sanzia
uxor Galindo Scemenonis de Pinitano Fortunio Enneconis accepit
uxor… et genuit Garsea Fortunionis, et Enneco Fortunionis et domina
Sanzia.
9 Item alia parte regum I:::: arsea (Garsea)
Scemenonis et Enneco Scemenonis fratres fuerunt. Iste Garsea accepit
uxor Onneca Revelle de Sancosa (: Sangüesa), et genuit Enneco
Garseanis et domina Sanzia.
10 Postea accepit uxor domina
Dadildis de Paliares soror Regimundi comitis, et genuit Sanzio
Garseanis et Scemeno Garseanis. (Scemeno, Scemena : Jimena, Ximena,
Gimena)
11 Enneco Garseanis accepit uxor domina Scemena,
et genuit Garsea Enneconis qui fuit occisus in Ledena, et Scemene
Enneconis, et Fortunio Enneconis, et Sanzio Enneconis. Isti tres ad
Cordubam fugierunt. Eorum soror fuit Garsea Enneconis de Olza nomine
domina Tota. (doña Tota, Toda)
12 Scemeno Garseanis
accepit uxor domina Sanzia Aznari Santionis filia; genuit Garsea
Scemenonis, et Sanzio Scemenonis qui habuit uxor dominam Quisilo
filia de domino Garsea comitis Bagiliensis, et alia filia
domina Dadildis uxor de domino Muza Aznari.
13 Iste Garsea
Scemenonis occidit sua mater in Galias in villa qui dicitur Laco, et
occiderunt eum in Saleraro Jhoannes (: Johannes) Belescones et
Cordelle. Iste Scemeno Garseanis habuit ex ancilla filium Garseanus
qui est mortuus in Cordoba.
14 Sanzio Garseanes optime
imperator accepit uxor Tota Asnari, et genuit Garsea rex, et
domina Onneca, et domina Sanzia, et domina Urraca, hac domina
Belasquita, nec non domina Orbita, et ex ancilla habuit alia filia
domina Lopa, qui fuit mater de Regemundo de Bigorra.
15 Domina
Onneca fuit uxor Aldefonsi regis Legionensis, et genuit filium
Ordonii qui est mortuus in Cordoba.
16 Domina Sanzia
fuit uxor Ordonii imperatoris. Postea habuit virum Alvaro
Arrumelliz de Alaba. Demumque fuit uxor Fredenando comitis.
17
Domina Urraca fuit uxor domini Ranimiri regis, frater Adefonsi regis,
et Froila, et habuit filios domino Sanzio rex, et domina Giloira Deo
vota.
18 Iste Ranimirus ex alia uxore Galliciensis nomine…
habuit filium Ordoni regis.
19 Domina Belasquita uxor
fuit domini Momi comitis Bischaiensis, genuit filios Acenari
Momiz, et Lupe Momiz, et domina Belasquita. Postea uxor fuit domini
Galindo filium Bernardi comitis et domine Tute. Demumque habuit virum
Fortunio Galindonis. Garsias rex cognomento Tremellonis genuit regem
Sanctium qui pro militie strenuitate Quatrimanus vocabatur.
(Rey Sancho el cuatro manos, por su capacidad militar)
20
Sanctus rex ex ancilla quadam nobilissima et pulcherrima, que fuit de
Aybari, genuit Ranimirum regem cognomento Curvum, quem
regni particule id est Aragoni perfecit. Deinde accepit
uxorem legitimam reginam Urracam filiam comitis Sanzio de
Castella, ex qua genuit Ferrarum prius comitem
Castelle, postea regem Legionis, et ex ea genuit regem
Garsiam Navarre. Iste Santius regnum suum dilatavit
usque ad fluvium Pisorga, (Pisuerga) et caminum S. Jacobi,
quod peregrini per devia Alabe declinabant timore Maurorum,
per locum ubi hodiè est, sine obstaculo currere fecit et securum.
Regnavit annis LXV et obit era MLXXII. (era 1072 : 1034 de Cristo)
IV.
Extracto de la crónica albeldense, escrita en 883.
[Chronicon Albaildense,
editum ab incerto auctore era DCCCCXXI, additum à Vigila monacho
Albaildensi era MXIIII extat in Codice conciliorum Gothico,
qui fuit monasterii S. Martini Albaildensis, nunc traslato in
Bibliothecam S. Laurentii Regii. (Biblioteca real de San Lorenzo del Escorial)
Chronicon hoc scriptum est anno 18 Adefonsi magni, Regis Oventensium, era 921 (id est anno Christi 883) anno 32 Mahomat Cordubensis Sarraceni.
Fortè scriptum à
Dulcidio, Salmanticensi episcopo, qui interfuit consecrationi
Compostellanæ era 917, qui chronicorum studiosus investigator
apparet ex epistola Adefonsi tertii ad Sebastianum.
Itaque potuit continuare historiam Sebastiani Salmanticensis sui
præcessoris (prædecessoris).
Vigila vero monachus
Albaildensis monasteri (nunc Alvelda prope Logronium) isti Chronico,
quod desinebat era 921, anno 18 Adefonsi Magni, et 32 Mahomat
cordubensis addidit usque ad eram MXIIII præsertim ea, quæ
pertinent ad Reges Pampelonenses, et catalogum regum
Ovetensium usque ad Ranimirum tertium.
Itaque additio
Vigilæ desinit era 1014 (id est anno Christi 976) anno 6
Sancionis Regis Pampelonensis, filii Garseæ et anno 10
Ranimiri tertii Ovetensium Regis.
Itaque 4 folio istius
libri (Alveldensis) dicitur, tunc esse eram 1014, et ab
incarnatione 976 et sextum annum Sancionis Regis: et idem hic finis
transcribitur ex codice Alveldensi in libro S. Æmiliani
conciliorum in I, fol. libri.
Etiam in codice Æmiliano
fol. 394 erat hoc chronicon: sed inde discerptum est, relicto tantum
uno folio extremo.]
Item nomina regum catholicorum
legionensium.
47 Pelagius (desunt aliqua apud Faz,
vid. p. 37), filius Veremundi, nepos Ruderici Regis Toletani.
Ipse primus ingressus est in Asturibus montibus sub rupe in
antrum de Auseba. (Pelayo)
Deinde filius ejus Fabila. (su
hijo Favila)
Deinde Adefonsus gener Pelagii.
Post
illum frater ejus Froila.
Deinde Aurelius (post
Aurelium Silo, Maurecatus et Veremundus desiderantur, de quibus post
præviam hanc in genere mentionem statim agit auctor in
individuo).
Post illum Adefonsus Castus, qui fundavit
Oveto. (Oviedo)
Deinde
Nepotianus cognatus regis Adefonsi.
Post Nepotianum
Ranimirus.
Post illum filius ejus Ordonius, qui
allisit Albailda. (Ordoño)
Deinde
filius ejus Adefonsus, qui allisit Ebrellos.
48 Post
illum filius ejus Garsea.
Deinde Ordonius.
Deinde
frater ejus Froila.
Post filius ejus Adefonsus.
Deinde Sancius filius Ordonii. (Para estos dos últimos:
“duo hic versus redundant.”)
Deinde Adefonsus qui dedit
regnum suum et convertit ad Deum.
Post frater ejus
Ranemirus.
Deinde filius ejus Ordonius.
Deinde
filius Sancionis Ranemirus.
Vacare hic ait Johannes Vasquez del
Marmol spatim quasi octo aut novem linearum. (Según Juan Vázquez
del Mármol faltan casi 8 o 9 lineas)
Item Nomina
Pampilonensium Regum.
Animadvertit hic iterum Johannes
Vazquez, vacare spatium, ad oramque codicis scriptum: Hic à
prædictis Regis ignoro quales fuisse.
49 Sancio Rex filius
Garseanis Regis regnavit annos XX (hic in margine notatum: era
DCCCCXLIIII inquoavit).
Garsea filius Sancionis Regis reg. an. XL
et amplius.
…..
Item exordium sarracenorum sicut illi
existimant.
*62 Sarraceni perversi se putant esse ex
Sarra: verius Agareni ab Agar, et Ismaelitæ
ab Ismaele.
Abraham genuit Ismaelem ex Agar.
Ismael genuit Kaldar. Kaldar genuit Nepti. Nepti genuit
Alhumesca. Alhumesca genuit Eldano. Eldano genuit
Muneher. Muneher genuit Excib. Excib genuit Iaman.
Iaman genuit Autith. Autith genuit Atinan. Atinan
genuit Mahat. Mahat genuit Nizar. Nizar genuit Muldar.
Muldar genuit Hindaf. Hindaf genuit Mutirik. (N. E en vasco hay muchas palabras que acaban en irik) Mutirik genuit Humeia.
Humeia genuit Kinana. Kinana genuit Melik. Melik genuit
Fehir. Fehir genuit Galib. Galib genuit Juhei.
Juhei genuit Murra. Murra genuit Kelib. Kelib genuit
Cuztei. Cuztei genuit Abdilmelef. Abdilmelef genuit
duos filios, Escim et Abdiscemiz. Abdiscemiz et Escim
fratres fuerunt. Escim genuit Abdelmutalib. Abdelmutalib
genuit Abdella. Abdella genuit Mahomat,
qui putatur à suis profetam esse.
Abdiscemiz frater de
Escim genuit Humeia. Humeia genuit Abilaz. Abilaz
genuit Accam. Accam genuit Maroan. Maroan genuit
Abdelmelic. Abdelmelic genuit Iscem. Iscem genuit
Mavia. Mavia genuit Abderrahaman. Abderrahaman genuit
Iscem. Iscem genuit Haccam. Haccam genuit Abderrahaman.
Abderrahaman genuit Mahomat. Mahomat genuit Almundar.
83 Iste Mahomat regnavit in era prædicta DCCCCI atque præliavit
cum rege Ovetense nomine Adefonso. Dehinc prætermittendo et
nunquam adjiciendo nomina Ismaelitarum; divina clementia
indiferenter (id est absque dilatione) à nostris provinciis
prædictos trans maria expellat: et regnum eorum à fidelibus Christi
possidendum perpetin concedat. Amen.
Additio Vigile
monachi in era MXIV de Regibus Pampilonensibus.
Absque
titulo, spatio tamen intermedio vacante, sequitur in Codice
Albeldensi:
87 In era DCCCCXLIII surrexit in Pampilona
Rex nomine Sancio Garseanis. Fidei Christi inseparabiliterque
venerantissimus fuit, pius in omnibus fidelibus, misericorsque
oppressis Catholicis. Quid multa? In omnibus operibus optimus
perstitit. Belligerator adversus gentes Ismaelitarum: multipliciter
strages gessit super terras Sarracenorum. Idem cepit per Cantabriam à
Nagerense urbe usque ad Tutelam omnia castra. Terram quidem Degensem
cum oppidis cunctam possedivit. Urbem namque Pampilonensem
suo juri subdidit: nec non cum castris omne territorium Aragonense
capit. Dehinc expulsis omnibus Biotenatis XX regni sui anno migravit
è sæculo. Sepultus Sancti Stephani portico regnat cum Christo in
Polo.
Item filius ejus Garsea Reg (sic) reg. an. XI. (lege, ut
supra in núm. 49, et amplius).
Benignus fuit, et occisiones
multas egit contra Sarracenos: et sic decessit. Tumulatus est in
castro Sancti Stephani. Supersunt ejus filii in patria ipsius:
videlicet Sancio et frater ejus Ranimirus: quos salvet Deus
Omnipotens per multa curricula annorum. Amen.
DISCURRENTE
PRESENTI ERA TXIIII (MXIIII o MXIV, 1014) (976).
V.
Extracto de los Anales Toledanos II, escritos en 1244.
(N. E. ortografía en parte
editada; ej. hasta : hasta, Noe, Noé, Adan, Adán)
Esta es la
cuenta de los Moros desde Adán hasta Alexandre, V mil CLXXXI años.
Los unos dicen esta cuenta; los otros dicen esta otra cuenta, V mil
CCLIX años. Desde que finó Noé hasta Alexandre, II mil DCCXXV
años.
Desde Abrahan hasta Alexandre, mil DCCCLIII. E des quando
los Judíos exieron (salieron) de Miecre (Egipto) hasta Alexandre,
mil CCCXLVI años. Desde David hasta Alexandre DCCXL años. E de
Nabucodonosor, quando destruyó los Judíos, hasta Alexandre,
CCLXIII. E desde Alexandre hasta que fue puesto I. C. en Cruz,
CCCXLII años. Avie Alexandre, quando se ayuntaron los Moros, é
ficieron esta cuenta los que eran estrelleros, MCCLXVIII. E de la
romería del perro de Mafomat hasta que estos estrelleros
ficieron esta cuenta, CCCXLV años. E desde esta cuenta hasta acá,
son CCLXXVI años. Suma de esta cuenta es VI mil DCCCIII. El
comenzamiento de la Era de los Moros fue en Jueves en XV días de
Julio: é en esta sazón la era del Arambre avie DCLX años.
Años.
(a la izquierda, van entre paréntesis)
Esta es la generación de
Mafomat, como viene de fillo en padre hasta
Adán.
Mafomat
nació en Meca, é quando ovo XL años, comenzó a predicar en tierra
de Arabia, é convirtió muchas gientes de las Idolas al Criador, mas
non a fe de Christo, que non creía en la Trinidad.
Este
Mafomat fue fillo de Abdalla. Abdalla fue fillo de Mutalif, del fillo
de Husei, del fillo de Hbdelmanef, (sic) del fillo de Cocei, del
fillo de Queleb, del fillo de Morra, del fillo de Cab, fillo de Lue,
fillo de Galip, fillo de Teher, fillo de Melich, fillo de Nader,
fillo de Quinena, fillo de Occima, fillo de Modrica, fillo de Liez,
fillo de Moda, fillo de Nizar, fillo de Maad, fillo de Dadmon, fillo
de Rad, fillo de Mocavan, fillo de Naor, fillo de Tarec, fillo de
Joroeb, fillo de Jasub, fillo de Nebit, fillo de Izmael, fillo de
Abrahim, fillo de Thare, fillo de Nabor, fillo de Zaarech, fillo de
Rau, fillo de Feat, fillo de Juar, fillo de Zelach, fillo de Arfaxat,
fillo de Sem, fillo de Noé, fillo de Lamec, fillo de Matusalem,
fillo de Enoc, fillo de Jaart, fillo de Quenan, fillo de Geeniz,
fillo de Sis, fillo de Dair. E después que fizo propheta falso, al
cabo de XIII años, fue a la Romería, é comienza y su era, è al
cabo de dies (diez) años, cumplióse su vida de LXIII años. E fizo
esta Oración Mafomat al Criador, que la dixese todo el pueblo: “En
nombre de Deu criador de los poblos, Rey del día del Juicio: A ti
adoro, a ti me clamo, guyanos á la carrera dereyta, a la
villa de aquellos a que dist (diste) tu gloria, é nou de los que son
en tu ira, ni de los desterrados Heminy. Miserationes tuæ, Domine
super omnia opera tua.”
Quando esta Oración ovo fecha
Mafomat, murió, é desde que comenzó su era hasta acá son DCXXII
años. (1244)
(711) Tarec é Nocem vinieron a Andaluz, era
(Arabum) LXXXXIII. Fillos de Abnumea, parientes de Mafomat, (750)
lidiaron é vincieron al Rey Alhabez, era CXXXII.
(755) Abderrame
Adael entró la Andaluz (Andalucía, Al-ándalus)
era
CXXXVIII.
Murió Abnabuamer, el que llegó con su poder hasta
Santiago, era
CCCLXXXXIII. (1002)
Levantos (se levantó,
levantóse) Abdejabar sobre Sanchol, comió Sanchol media manzana é
dio la otra media a su hermano Abdelmelic, é murió con ella, era
CCCLXXXXVIIII. (1008)
Murió Adafer padre de Almeymun rey de
Toledo, era CCCCXLV, etc. (1053)