Perg. n° 242.
7 ago. 1151.
Hoc est iuditium quod datum est in
curia Raimundi barchinonensis comitis ab episcopis
videlicet Berengario gerundensi Guielmo
barchinonensi Petro viscensi Artallo
elenensi Gaufrido tortosensi abbate Sancti
Felicis et a militibus Bernardo de Bello-loco Raimundo
de Podio-alto Guielmo de Castello-vetulo de querelis quas
habebant ad invicem Bernardus tarrachonensis archiepiscopus et
clerici ejus et Rodbertus et Guielmus de Aquilone.
Conquestus archiepiscopus de Guilielmo
de Aquilone quia fregerat molendina sua et suum reg
tribus vicibus quod Guillelmus de Aquilone dicebat se fecisse
propter fadigam de dret. Unde iudicatum est quod
si poterit hoc probare Guilielmus per testes archiepiscopus suferret
dampnum suum et si archiepiscopus aliquod malum propter hoc fecit
Guielmo emendet illi. Quod si Guillelmus deffecerit in
probacione emendet archiepiscopo malefactum. Iterum conquestus est
archiepiscopus de Guilielmo qui auferebat illi quandam fexam
que est infra dominicaturas suas quam Guilielmus dicebat se habere
per compram et juste possideret propter libertatem quam habent
habitatores Tarrachone. Sed iudicatum est quid non licet
Guilielmo emere aliquid de dominicaturis archiepiscopi sine ejus
consensu archiepiscopo licet aliquid emere de dominicaturis Rodberti
et Guilielmi sine eorum consensu. Conquestus Guilielmus de Aquilone
de archiepiscopo qui auferebat ei suas justicias et
suos rectos et totum quod habet in Tarrachona et in
territorio ejus quo totum archiepiscopus plane negavit. ludicatum est
archiepiscopum emendare Guilielmo quicquid Guilielmus poterit probare
archiepiscopum sibi abstulisse de justiciis suis seu de
usaticis vel rectis suis et si Guilielmus in probatione
deffecerit archiepiscopus non debet facere Guillielmo aliquod
escundit quia dominus ejus est. Conquestus est archiepiscopus de
Guilielmo quia abstulerit suo armigero domum suam et in ea
furnum fecerat. Guielmus respondit se hoc fecisse quia armiger
ille non venerat ad habitandum domum illam ad terminum ad quem
promisserat se venturum et quia tertiam partem habebat in
Tarrachona. Judicatum est quia propter has rationes non debuit
hoc facere Guilielmus et si armiger redierit habeat domos et
si non venerit non emparet eas Rodbertus vel Guilielmus donec
determinetur de cujus sorte debeant esse. Conquestus est Rodbertus de
archiepiscopo quia expulerat monachos de ecclesia Sancti Fructuosi quam Sanctus Oldegarius concesserat Rodberto ut
eam daret ecclesie Sancti Martini de Saixs et propter hoc
Rodbertus dederat ecclesie Sancti Fructuosi alodia et quasdam
possessiones. Archiepiscopus vero dicebat hoc non esse credendum
quoniam Sanctus Oldegarius retinuerat sibi sicut carta ejus testatur
omnes ecclesias et possesiones earum. Judicatum est quod Rodbertus
probet hoc per testes et archiepiscopus restituat ecclesiam et
quicquid inde habuit monachis. Et si Rodbertus hec probare non
poterit remaneat ecclesia et omnes ejus possessiones in potestate
archiepiscopi propter cartam Sancti Oldegarii in quam ecclesias et
earum possessiones sibi retinuit. Iterum conquestus est Rodbertus de
archiepiscopo quem dicebat se suscepisse in suo consilio et in suo
ducatu de negotiis Tarrachone et per engan
abstulerat illi justitias Tarrachone et totam Tarrachonam
et se duxerat eum ut faceret cartam per quam auferebat illi totam
Tarrachonam. Archiepiscopus respondit hoc non esse verum sed
cartam illam per quam Rodbertus conquestus est Tarrachonam
perdidisse ipse eam firmavit spontanea voluntate sua et consilio
uxoris sue et amicorum qui etiam in hanc cartam subscripserunt
et maxime consilio Guielmi de Aquilone qui eam suo signo
corroboravit. Unde iudicatum est et cartam bonam et omnia firma esse
debere que in ea scripta sunt quoniam et a Rodberto et ab
uxore ejus et a Guilielmo
de Aquilone firmata est. Conquestus est archiepiscopus de Guilielmo
de Aquilone qui dederat quasdam domos Ospitali in
Tarrachona. Guielmus de Aquilone dicebat se hoc fecisse
concessione archiepiscopi: quod archiepiscopus negavit. Judicatum est
quia si Guielmus probaverit hanc concessionem factam esse per testes
firma sit et si non irrita sit secundum cartam Sancti Oldegarii.
Iterum conquestus est archiepiscopus de Guilielmo de Aquilone qui in
villa Constantini quam ad dominicaturam suam retinuit Sanctus
Oldegarius suum proprium bovarium et multos alios verberavit
et vulneravit et quandam partem illius ville emparavit. Guielmus de
Aquilone respondit illam partem non esse de terminis illius ville. Ad
hoc respondit tarrachonensis archidiaconus quod Rodbertus
illam partem mostraverat esse infra terminos prefate ville quando
pedoavit terminus illius. Unde iudicatum est ut archidiaconus
probaret hoc esse sicut dicebat per testes et si hoc posset facere
teneretur integre villam sicut Rodbertus pedoaverat et Guilielmus
emendaret malefacta salvo tamen suo jure si quod habet in illo
vilari. Iterum conquestus est archiepiscopus de Guilielmo de
Aquilone qui contra cartam Sancti Oldegarii qui sibi omnes res
ecclesiasticas retinuit. Auferebat honorem ecclesie Viscensi
et de Sent Seles et aliarum ecclesiarum. Guielmus de Aquilone
respondit se dedisse I anulum aureum episcopi
Viscensi pretio CXII morabetinorum pro isto honore et
dicebat se fecisse hanc compram assensu Rodberti a quo episcopus
habebat hunc honorem per feudum. Judicatum est quoniam si Guilielmus
poterit hoc probare per scripturam vel per testes quod iste honor ita
esset alligatus Rodberto vel per feudum vel per alium vinculum quod
non posset remanere sue ecclesie habeat Guilielmus. Si vero non
poterit hoc probare recuperato pretio quod dedit pro hoc honore ab
ecclesia Viscensi ne ipse enganatus sit predictum
honorem recuperet ecclesia Viscensis. Nichilominus etiam
iudicatum est et de ecclesiis et de possessionibus earum secundum
cartam Sancti Oldegarii quod Rodbertus vel Guilielmus de Aquilone
nichil inde sibi vendicare possint. Preterea conquestus est
archiepiscopus de Guilielmo de Aquilone qui accusavit eum de tali
crimine propter quod si probari posset incurrere periculum honoris et
ordinis. Affirmabat enim quod Guilielmus Aquilonis imposuerat ei
accusans eum coram omni curia comitis quod archiepiscopus abstulerat
cuidam homini suam uxorem quam legitime habebat et alteri dederat
unde habuit X morabetinos de quibus non dederat ei partem suam.
Guielmus vero de Aquilone dicebat se non ita dixisse. Judicavit curia
quoniam si archiepiscopus poterit probare per testes quod Guilielmus
de Aquilone predictum crimen sibi imposuerit quia Guilielmus homo
suus erat et sibi juraverat et ex hoc crimine si verum esset nullum
comodum sibi contingebat preter hoc etiam si alius hujusmodi crimen
archiepiscopo imponeret Guielmus quia fidelitatem illi juraverat de
suo corpore et honore debuisset eum defendere. Ideo judicavit curia
quod quicquid beneficii vel comodi Guilielmus de Aquilone ab
archiepiscopo fuerat adeptus ammitteret et scripturam illam quam
prefatus Guilielmus proferebat ab archiepiscopo subsignatam et
subscriptam invalidam et irritam esse in perpetuum salvo tamen jure
Guilielmi de Aquilone et Rodberti de civitate Tarrachone
et ejus territorio secundum tenorem scripture inter beatum
Oldegarium et Rodbertum factae. Dato juditio
Tarrachone VII idus augusti anno ab incarnatione Domini
millessimo CLI anno XV regni Ledovici junioris. (alphabeto
divisa.)