XLIX. Reg.n.15.fol.56 y reg.n.17.fol.84.21 jun.1237.

XLIX.
Reg.n.15.fol.56
y reg.n.17.fol.84.21 jun.1237.

Noverint universi quod nos
Jacobus
Dei gratia
rex
Aragonum

Majorice Valencie comes Barchinone et Urgelli et dominus
Montispesulani
volentes
populationem
et
villam

construere et edificare la loco qui dicitur
parrochia
de
Figeres
et quod omnes qui ibi
populabunt
seu
habitabunt
hujusmodi
libertatibus
et bonis
consuetudinibus
infrascriptis debeant
congaudere:
idcirco per nos et successores nostros damus et concedimus vobis
Raimundo Berengarii Raimundo Torti Johanni Mir Guillelmo Ranaldi
Bernardo Laurentii Arnaldo Malerii Bernardo Renardi Petro Juliani
Petro de Ortis Guillelmo Corcoy Petro Jacobi a. Letonis
Perpiniano
Davin Petro Ramonelli Guillelmo
Aynsa
Guillelmo
Suynearii
Bernardo Cherig Raymundo Maçot Castilioni de Salellis ço
Salcllis)
Guillelmo Rotbaldi Johanni Caliu Bernardo Anclet et Guillelmo
Servienti et universis aliis dicte
parrochie
de Figeriis

et quibuslibet aliis qui in dicta populatione sive villa habitabunt
et populabunt et vestris ac eorum successoribus universis
franquitates
et
consuetudines
que sequntur. – la primis statuimus quod vocetur dicta
villa
Villa
Regalis

et habeat terminos unius millierii la circuitu ipsius ville et quod
in dicta villa vel dictis terminis suis
curia
Bisulduni
nec aliqua alia
curia
non intret pro aliqua querimonia vel aliquo alio maleficio sed quod
ibi sit bajulus noster vel vicarius qui audiat et distringat ipsas
querimonias et justicias. – Item concedimus vobis quod non teneamini
facere nec faciatis unquam nobis nec nostris
boaticum
terragium
erbagium
cuguciam
intestiam
nec
exorquiam
nec aliquid ratione predictorum nec questiam nobis vel nostris dare
immo ab ipsis omnibus sitis semper vos et successores vestri
franchi
et
liberi
penitus
ac
immunes.
– Item concedimus et indulgemus vobis quod de aliquibus
mercaturis
vestris nobis non detis nec teneamini dare
lezdam
sed sitis inde
franchi
sicut homines
Bisulduni.
– Item concedimus vobis quod habeatis in dicta villa
macellum
prout est la
Gerunda
quod quidem sit de dominio nostro tantum. – Item concedimus vobis
quod illi a quibus hereditates vel possessiones ad
censum
tenetis vel tenebunt illi qui in dicta villa populabunt non possint a
vobis petere nisi tantum
censum
quod eis facere debetis pro honoribus seu possessionibus quos vel
quas pro eis tenetis ad
censum
nec vos compellere alia ratione. – Item statuimus quod nullus miles
vel aliquis alius extraneus vel privatus audeat mittere neque mittat
equos
mulos
vel aliquas alias
bestias
la
campis
trillis
ortis
vel locis aliis la quibus
blada
sint et quod in dicta villa non sit desuetum de
vino
sed quilibet possit undecumque voluerit
aportare
et
vendere
vinum
– Item statuimus quod
furnus
vel
furni
qui in dicta villa erunt sint
nostri
et non teneamini dare de
pane
quem ibi
coquetis
nisi de
viginti
et quatuor panibus

unum
panem
.
– Item concedimus vobis quod de
aquis
terminorum dicte ville possitis accipere ad vestram voluntatem ad
rigandum
blada
et
vineas
et
ortos
vestros ita quod illi qui habebunt necesse dictam
aquam
teneant ipsam quisque ipsorum per unam diem et sic secundum numerum
competenter. – Item quod de
cepis
porris
caulibus
(
cebollas,
puerros, coles
)
et quibuslibet aliis
erbis
sive
ortaliza
detis
lezdam
nobis sicut
Gerunde
datur et non aliter. – Item indulgemus vobis quod aliquis qui in
dicta villa populabit qui sit ecclesie militis vel hominis ville et
in dicta villa permaneat non teneatur se redimere a domino cujus erit
sed quod incontinenti sit noster.
– Item concedimus vobis et
statuimus quod in dicta villa sit
mercatum
la die
lune
la unaquaque septimana et sit ibidem
fira
semel
la unoquoque anno que incipiatur la prima die (
se
lee dio
)
dominica
mensis
septembris
et duret per
octo
dies ad quam
firam
omnes qui ad eam venire voluerint et venerint sint
salvi
et securi

et sub
guidatico
nostro la veniendo ad eam et stando ac redeundo ad domos suas nisi
fuerint
banditi
seu
preconizati
vel
homicide
aut
raptores
sive
latrones.
– Item concedimus vobis quod si aliquis extraneus a dicta villa
percuteret aliquem de dicta villa quod bajulus seu vicarius aut
aliquis alius non possit ipsum ibi guidare nec assecurare intus
villam ipsam sine licencia ipsius qui
vilipensus
fuerit vel
percussus:
quod si fieret et ille qui esset
percussus
vel
vilipensus
aut amici ejus seu
homines
dicte ville

per se de eo acciperent idoneam ultionem quod non teneatur inde curie
sive nobis nec illi a quo ipsam acciperent ulcionem. – Item
concedimus vobis quod omnes habitatores dicte ville teneantur per
sacramentum et sub certa pena bajulo curie nostre dicte ville quod si
aliquis vel aliqui ejusdem ville esset ab aliquo extraneo vilipensus
sive percussus et hoc ostenderet bajulo vel curie dicte ville quod
ipse bajulus vel curia teneatur facere preconizari consilium et quod
omnes homines teneantur se congregare la loco la quo ipse bajulus vel
curia erit et quod ipse bajulus seu curia vel vicarius et omnes
homines dicte ville teneantur sequi signariam si consilium est
ipsorum et curie nostre et quod de aliquo malo quod dicto extraneo
facient non teneantur. – Item statuimus quod si aliquis vel aliqui
extranei tenerent la reguardo aliquem vel aliquos habitatores dicte
ville et ipse habitator dicte ville assecuraverit jus facere ipsi
extraneo in posse bajuli vel vicarii dicte ville et ille extraneus
noluerit hoc recipere quod dictus bajulus seu vicarius et homines
ipsius ville teneant ipsum similiter la reguardo et vicarius seu
bajulus ipsius ville capiat ipsum si poterit et teneat captum donec
assecuraverit quod non faciat malum hominibus dicte ville. – Item
concedimus vobis quod si ab aliquo habitatore dicte ville querimonia
facta fuerit racione debiti vel comande aut cujuslibet rei mobilis de
qua tercium solvi deberet et ille de quo querimonia fiet cum
querelante composuerit vel solverit rem petitam suo querelanti infra
X dies post querimoniam curie factam ille reus non teneatur domino
aliquid racione tercii dare inde. – Item volumus et statuimus quod
nullus se possit tueri privilegiis nostris regalibus licet in dicta
villa permaneat nec homines ejusdem ville eum juvare teneantur donec
juraverit fidelitatem nobis et nostris et quod aliquis licet
fidelitatem nobis juraverit ut est dictum non habeatur pro vicino
dicte ville nec deffendatur privilegiis nostris donec domum habeat in
dicta villa et ibi suam faciat continue mansionem. – Concedimus etiam
vobis et statuimus quod quicumque fuerit bajulus vel curia dicte
ville pro nobis teneatur jurare cum de ipsa se emparaverit bajulia
vel nos seu nostri eum ibi ponemus servare ibi justitiam et
privilegium nostrum presens et omnia hic contenta. – Insuper etiam
promitimus vobis quod in dicta villa faciemus
forciam
sive
castrum
aut
staticum
ad opus nostri et quod nos vel successores nostri vos vel successores
vestros aut dictam villam vel terminos ejus
comiti
Empuriarum

nec
vicecomiti
Rocabertini

presentibus vel futuris nec alicui alii
richo-homini
vel
militi
comitatus
vel
vicecomitatus
predictorum
non
dabimus
seu
alienabimus
in 
excambium
vel alio quoquo modo nec eisdem in redditibus seu juribus nostris
dicte ville aliquid dabimus seu assignavimus sed vos et vestros
successores seu dictam villam cum terminis suis omnibus et redditibus
ac juribus nostris ejusdem ville retinebimus ad opus nostri perpetuo
nos et nostri etiam successores: promitentes etiam vobis quod
predicta omnia observabimus nos et nostri vobis et vestris ut
superius continetur et contra ipsa vel eorum aliquid non veniemus nec
aliquem faciemus vel permitemus contravenire aliqua ratione:
mandantes firmiter vicariis bajulis curiis et universis aliis
officialibus et subditis nostris presentibus et futuris quod predicta
omnia firma habeant et observent ac faciant observari et non
contraveniant nec aliquem contravenire permitant aliqua ratione. Data
Cesarauguste
Xl° kalendas julii anno Domini
millessimo
CC°L septimo.